BÍ ẨN ĐẰNG SAU NGÔI MỘ CỔ HƯNG YÊN .
Ngô Chuyên - Phạm Dương
Mấy ngày nay, nhân dân xã Trung Hưng (Yên Mỹ, Hưng Yên) xôn xao chuyện một ông Quận công đã chết mấy trăm năm nay “hiện về” dọa nạt những người chỉ đạo, tham gia phá mộ, chôn xác ông ra cánh đồng. Thực hư chuyện này thế nào? PV Chuyên đề ANTG về Hưng Yên tìm hiểu sự việc.
Phá mộ cổ, chôn xác ướp giữa ruộng
Khi chúng tôi về làng Thụy Trang, trưởng thôn Lê Thành Công và hàng chục người dân đã chờ sẵn. Ai cũng tỏ ra bức xúc về chuyện doanh nghiệp tư nhân Phúc Nga phá trộm mổ cổ, tống táng xác ướp ra cánh đồng. Người dân ở đây đã kể lại tường tận sự việc cho chúng tôi.
Chuyện bắt đầu từ việc ông Tuyên, người trông đình làng đi kể khắp làng rằng, một hôm, ông đang dựa lưng vào cột đình ngủ gà ngủ gật, bỗng nghe rõ mồn một tiếng kêu than: “Cứu tao với, có người bẻ cong tay chân tao rồi”. Ông Tuyên giật mình tỉnh giấc, chạy khắp đình mà không tìm thấy ai. Tiếng kêu đó cứ văng vẳng bên tai, như gần mà lại như xa lắm.
Chuyện lạ ông Tuyên kể đến tai ông S. ở làng cạnh. Ông S sợ quá, liền báo cáo với dân làng Thụy Trang rằng, chính ông là người đã bẻ cong chân, tay, đầu của một xác ướp được cho là của ông Quận (người dân thường gọi ngôi mộ cổ của làng là mộ ông Quận, ông là một quan võ, tước quận công, còn tên là gì thì không biết), để nhét xác ướp cho vừa cái tiểu sành. Sau khi làm cái việc khủng khiếp đó, ông S không ngủ được. Đêm nào cũng vậy, cứ nhắm mắt vào là như có người dựng dậy. Ông S là người chuyên đi bốc mộ thuê, nhưng đây là lần đầu tiên ông bị ám ảnh khủng khiếp như vậy, nên đã báo cáo với dân làng, mong được hối lỗi. Ông S kể lại sự việc như sau:
Cuối tháng 11-2007 (âm lịch), ông chủ doanh nghiệp Phúc Nga, tên là Nguyễn Văn Phúc thuê ông S cùng hàng chục người khác phá ngôi mộ cổ nằm giữa khu đất của doanh nghiệp. Người cuốc, người xẻng, người búa chim, xà beng bổ liên tục, nhưng khối hợp chất mật và vỏ ngao sò, vôi, bột đá… khổng lồ vẫn không hề suy suyển, sứt mẻ. Thấy phá thủ công không được, người ta liền dùng máy khoan để phá. Những chiếc máy khoan lớn nổ chói tai suốt 3 ngày 3 đêm mới bật tung được nắp mộ nặng hàng chục tấn, làm lộ ra chiếc quan tài phủ sơn ta đỏ au. Chiếc quan tài rất lớn nằm khít trong bể bêtông với những bức tường dày đến nửa mét. Bể xây kín đến nỗi không khí cũng không thể ra vào được. Chiếc quan tài nằm khít trong bể, nên dùng xà beng không thể nạy lên. Người ta phải dùng máy khoan vài lỗ trên nắp quan tài, rồi luồn dây thép vào, để máy cẩu nhấc lên.
Khi quan tài bật nắp, mùi thơm của dầu ngọc am lan tỏa khắp nơi, không hề có mùi thi thể người chết. Những ngày đó, dân mấy làng quanh đó đều ngửi thấy mùi ngọc am, thậm chí đi xe máy trên quốc lộ 39 vẫn ngửi thấy mùi ngọc am thơm phức. Tuy nhiên, không ai biết rằng, mùi ngọc am đó bắt nguồn từ ngôi mộ cổ.
Trong quan tài là thi hài một cụ ông, cao khoảng 1,60m. Mọi người đều giật mình khi thấy thi hài còn nguyên vẹn như người mới được chôn, râu, tóc, lông mày cũng vẫn còn nguyên. Da dẻ vẫn mềm mại, hồng hào. Thi hài được quấn bằng rất nhiều quần áo, chăn, gối và chân đi đôi hài cao đến đầu gối như còn mới nguyên. Thi thể ngập trong bể tinh dầu màu nâu, đặc sánh.
Trông cảnh ấy ai cũng hoảng, nhưng ý nghĩ trong quan tài có nhiều vàng bạc, châu báu, đồ cổ, nên nỗi sợ tan biến đâu mất. Người ta thi nhau mò mẫm khắp nơi, đùng dao, kéo cắt hết quần áo của thi hài ra để tìm châu báu. Còn có châu báu hay không thì không thấy ai kể lại.
Xác ông Quận được mang ra một cánh đồng cách đó chừng 3km để táng trong một ngôi mộ tròn đã được ông chủ doanh nghiệp này xây sẵn. Tuy nhiên, bể mộ xây để chứa xương cốt mà thi hài vẫn còn nguyên vẹn, nên những người tham gia chôn cất đã bẻ gập chân thi hài ông Quận lên, bẻ quặt tay, gập đầu xuống để nhét cho vừa hố rồi lấp đất lại. Theo lời kể của ông S, sau hôm đó, ông và ông chủ doanh nghiệp cùng tất cả những người tham gia phá mộ, đem thi hài ông Quận ra cánh đồng chôn đều không ngủ được. Đêm nào cũng vậy, cứ nhắm mắt vào là như có người dựng dậy. Hoảng quá, ông Nguyễn Văn Phúc, chủ doanh nghiệp Phúc Nga lại phải thuê người phá ngôi mộ tròn, bới xác lên, rồi mua một chiếc quan tài trị giá 2 triệu đồng (theo lời kể của ông Phúc) và mua một khoảnh ruộng của người dân trị giá 1 triệu đồng để chôn lại thi hài của ông Quận.
Ngôi mộ của ông Quận giờ quạnh quẽ thế này
Khi bị nhân dân tố cáo, bị UBND xã gọi lên, ông Phúc mới chỉ chỗ chôn ông Quận ở ngoài cánh đồng, cách làng hơn 3km. Người dân trong làng đã dẫn tôi ra khu đồng đó. Giữa cánh đồng mênh mông, có vài ngôi mộ lèo tèo. Mộ một vị quận công từng thét ra lửa, khi chết, có cả một khu lăng thờ rộng hàng chục mẫu, thi thể được ướp để giữ lại cho ngàn đời sau, giờ nằm lè tè giữa ruộng ngập nước trông thật thảm hại. Ngay cạnh đó, có một ngôi mộ tròn mới bị đập. Điều này hoàn toàn khớp với lời kể của ông S và ông Tr, những người tham gia đào bới ngôi mộ, chôn xác ra cánh đồng.
Ông Tr, ở làng Trai Trang kể thêm với phóng viên: “Tôi là người chuyên bốc mả thuê và hủy đồ của người chết trong xã. Tôi được người ta thuê để làm việc này. Chính tay tôi cùng một số người khác dùng dao, kéo rạch quần áo, hài của ông Quận. Tôi được giao nhiệm vụ mang đống quần áo, chăn, gối đi tiêu hủy. Thấy bộ áo quan đẹp, tôi xin nhưng họ không cho, họ đòi 1 triệu đồng. Tuy nhiên, tôi trừ luôn tiền công mang quần áo đi tiêu hủy là 300 ngàn, nên tôi chỉ còn phải trả cho họ 700 ngàn đồng. Tuy nhiên, tôi không đem quần áo, chăn gối của ông Quận đi đốt mà ném luôn xuống một cái mương cách làng vài trăm mét.
Tôi để bộ áo quan trong nhà nhiều ngày sau mà vẫn thấy mùi thơm phức nên nghĩ là gỗ sưa. Tôi đã mời nhiều người đến xem để bán. Có người từ làng Đồng Kỵ (Gia Lâm, Hà Nội) đánh xe con về xem, nhưng họ bảo không phải gỗ sưa nên không mua. Cũng từ hôm tham gia làm cái việc thất đức đó, đêm nào tôi cũng thức trắng, không ngủ được. Nói không tin, nhưng cứ đêm xuống là tôi không dám đi tiểu tiện. Tôi cứ nhắm mắt vào là mê man, mơ thấy một ông quan to đứng trước mặt nói: “Đồ của tao đâu? Trả tao đây”. Nói rồi từ khóe miệng ông ta, hai cái răng nanh cứ dài ra như răng hổ. Tôi kể chuyện này với những người tham gia quật mộ, họ cũng bảo đêm nào cũng gặp… ma. Sợ quá, tôi đã đến làng Thụy Trang khai báo sự việc…”.
Sau khi ông Tr khai báo sự việc với dân làng, ông ta liền dẫn mọi người đến nơi vứt đồ tùy táng. Ông Nguyễn Văn Quang, ông Nguyễn Quang Tuyến cùng một số người đã mang một ít quần áo, chăn gối về làng để tại nhà chứa xe tang. Dân làng đề nghị ông Tr mang trả chiếc áo quan và ông Tr cũng trả luôn. Tôi được dân làng mở cửa nhà chứa xe tang để xem những thứ thu gom được. Tôi thực sự ngạc nhiên khi thấy những mảnh quần áo, đặc biệt là chiếc hài vẫn còn nguyên vẹn, màu sắc sặc sỡ. Dù đống quần áo, chăn gối này ngâm ở dưới mương nước hơn tháng trời, song mùi thơm vẫn tỏa ra ngào ngạt. Từ chiếc áo quan cũng tỏa ra mùi hương thoang thoảng. Người dân đi qua ngôi nhà để xe tang cũng đều ngửi thấy mùi ngọc am. Dân làng cho biết, chỉ bóc những mảnh vải vớt dưới mương lên, cũng mót được 95 đồng tiền cổ. Trên đồng tiền đó có mấy chữ “Càn Long Thông Bảo”. Qua giám định được biết đây là tiền Trung Quốc, sản xuất thời nhà Thanh, năm 1736.
Qua sự kiện vẫn tìm được tới 95 đồng tiền cổ trong khi mót lại ở đống quần áo bị cắt rách tả tơi, dân làng đoán rằng, trong ngôi mộ này phải có rất nhiều của quý. Từ đó nhân dân đặt câu hỏi: “Phải chăng, những người quật ngôi mộ cổ này có ý định kiếm chác của quý?”.
Được biết, trước đây mảnh đất rộng 10.000m2 có ngôi mộ cổ được UBND tỉnh giao cho Công ty Giải pháp Trí Tuệ. Công ty này phá sản, nên đất được giao lại cho doanh nghiệp tư nhân Phúc Nga. Trong khu đất này có 13 ngôi mộ phải di dời và họ đều đã thực hiện di dời theo đúng ý nguyện của dân làng. Ngôi mộ cổ lớn nhất, được cho là của một ông quận công cũng nằm trong diện phải di dời và nhân dân cùng chính quyền xã cũng đồng ý cho di dời. Tuy nhiên, khi đào mộ, thấy hệ thống bêtông quá lớn, rất cứng, không thể đào được, nên các bên đã thống nhất không đào đi nữa. Ngôi mộ nằm chìm dưới đất nên cũng không gây khó khăn gì trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ông chủ doanh nghiệp này cũng tỏ lòng thành kính bằng cách xây một cây hương để thờ.
Thế nhưng, đùng một cái, họ lại thuê người đào bới suốt ngày đêm, dùng cả máy khoan, cần cẩu để phá mộ, rồi phá tan cả xác ướp. Mọi hành động, việc làm diễn ra đều rất bí mật. Dân làng đều khẳng định rằng, người ta bí mật phá mộ (trong khi có thể đào công khai để di dời mộ) là với mục đích kiếm chác của quý. Nếu đào bới công khai, chính quyền, dân làng chứng kiến thì có thể không được sở hữu số của quý đó. Trong ngôi mộ có vàng bạc, châu báu gì hay không thì chưa ai khẳng định được. Nhưng sự việc chỉ mót lại trong đống quần áo rách bỏ đi cũng tìm được tới 95 đồng tiền cổ có thể khiến dân làng đặt câu hỏi nghi ngờ.
Ông Quận là ai?
Dân làng Thụy Trang hiện không có tài liệu gì ghi chép về ngôi mộ cổ này. Người dân chỉ được nghe truyền miệng lại rằng, đây là ngôi mộ cổ của một ông quận công thời Hậu Lê. Tên họ ông là gì, giữ chức gì, ông xuất xứ từ đâu, không ai biết cả. Vì ông từng giữ chức quận công nên nhiều đời nay, dân làng cứ quen miệng gọi là “ông Quận”. Hàng năm, dân làng đều ra mộ thắp hương, thờ cúng và coi ông như Thành Hoàng làng. Dân làng tự coi là con cháu của ông Quận cả.
Xưa kia, ngôi mộ nằm trên diện tích một sào ruộng. Chỗ trung tâm, đất đắp cao hơn mặt ruộng 70cm. Trên phần trung tâm mộ có một miếu thờ nho nhỏ, cùng cây ruối trước miếu. Tuy nhiên, ngôi miếu đã bị phá từ mấy chục năm trước, nên chỉ còn nấm đất mà thôi. Trên nấm đất đó, người dân vẫn canh tác, trồng trọt một số loại cây như thuốc lào, củ đót. Chỉ cần cuốc một lớp đất, sẽ hiện ra một lớp bêtông bằng hợp chất cát, vôi, mật dài 3m, rộng 2m.
Quận công là một quan võ, có địa vị rất lớn trong triều đình, chỉ sau quốc công (tổng chỉ huy quân đội, chẳng hạn như Quốc công tiết chế Trần Hưng Đạo) mà thôi. Để chứng minh sự quan trọng của ông với đất nước, với lịch sử dân tộc Việt, dân làng đã dẫn tôi ra cánh đồng làng Đạo Khê (xã Trung Hưng). Theo truyền tụng, tại cánh đồng này từng có một khu lăng mộ của ông Quận rộng tới 10 mẫu. Tại cánh đồng này, vẫn còn một cái hồ rộng chừng 1 mẫu, đã giao cho một gia đình quản lý, nuôi cá, chăn vịt. Hồ này cũng được nhân dân gọi là hồ Ông Quận.
Mặc dù khu lăng mộ không còn nữa, song những vết tích còn lại cũng gợi lên sự tráng lệ một thời. Giữa cánh đồng, vẫn còn 4 con chó đá ngồi chồm hỗm giữa ruộng. Hai con ở rất xa, hai con ở gần trung tâm lăng mộ hơn và ngồi với tư thế quay mặt vào nhau. Nhìn cách bố trí 4 con chó đá, có thể thấy rõ rằng, hai con phía xa gác cổng khu lăng mộ và hai con gần hơn gác cửa miếu thờ. Tương truyền miếu thờ là một ngôi nhà mái ngói, được xây trên một tấm hợp chất vôi mật khổng lồ. Ngôi miếu đã biến mất, nhưng hai ngôi tượng đá cụt đầu trong tư thế quỳ, tay bê tráp thì vẫn còn. Có thể, hai ngôi tượng đá quỳ, tay bê tráp này được xắp xếp bên cạnh tượng ông Quận. Sau ngôi tượng đá quỳ có một cây ruối, tuổi thọ của nó có thể đã vài trăm năm.
Cạnh khối hợp chất đó là hai khối đá xanh vuông vức, mà cả 4 mặt tấm bia đều có chữ Hán còn rất rõ, sắc nét. Tuy nhiên, nhân dân trong làng không ai biết đọc chữ Hán, mà cũng chưa thấy nhà khoa học nào về nghiên cứu di tích này, nên những thông tin trên hai tấm bia vẫn là những điều bí ẩn. Phía trước khối hợp chất nằm trồi lên khỏi mặt ruộng là hai con ngựa đá khổng lồ đứng quay mặt vào nhau và tiếp đó là hai con voi đá cũng to lực lưỡng.
Theo phán đoán thì khối hợp chất vôi mật này có thể nặng đến vài chục tấn. Phía dưới tấm sập là một hầm mộ rộng chừng 6m3. Từ trước đến nay, đã có nhiều người tìm cách phá, song phiến sập quá dày, nặng, cứng, nên không phá nổi. Năm 1993, có một toán người giới thiệu với dân làng là đoàn nhà khảo cổ học trên Hà Nội về nghiên cứu khu mộ. Đến đêm, lợi dụng sấm chớp, họ cho nổ mìn phá hầm mộ. Sớm hôm sau, dân làng kéo ra xem, chỉ thấy một hầm mộ trống rỗng, mới biết đám người hôm trước là bọn trộm đóng giả các nhà khảo cổ học để truy tìm của quý. Như vậy, đây là một ngôi mộ giả, nhằm đánh lạc hướng người đời. Trong hầm mộ này có vàng bạc châu báu hay không thì chỉ có bọn trộm mới biết được.
Sau này, trong quá trình cày, cấy, đào đất, người dân còn phát hiện ra rất nhiều mộ giả, với những sập đá, hầm mộ khổng lồ nằm rải rác quanh khu vực lăng ông Quận rộng 10 mẫu, thuộc làng Đạo Khê. Còn mộ thật thì nằm về phía Đông, thuộc làng Thụy Trang, hiện vừa bị doanh nghiệp Phúc Nga đào bới, đập phá. Chuyện các quan võ lập nhiều mộ giả, còn mộ thật chôn ở chỗ bí mật là điều dễ hiểu, vì các quan võ thường có nhiều kẻ thù. Họ muốn khi chết, kẻ thù không biết chỗ chôn để quật mộ trả thù.
Thám sát một vòng quanh cánh đồng Đạo Khê có thể thấy rõ sự tráng lệ của công trình lăng mộ một thời của vị quận công này. Đây là vùng đồng bằng, bờ xôi ruộng mật, nên không thể có những khối đá xanh lớn để tạc bia, voi đá, ngựa đá, chó đá. Đá xanh lại chỉ phổ biến ở vùng Thanh Hóa, Nghệ An mà thôi. Theo tính toán, đo đạc của dân làng, mỗi con voi được tạc bởi 2m3 đá. Như vậy, riêng một con voi đá cũng nặng chừng 6-7 tấn. Mỗi con ngựa đá cũng nặng chừng 4 tấn, còn chó đá khoảng 2 tấn/con. Với trọng lượng lớn như vậy, lại vận chuyển từ xa đến, nên chỉ có thể sử dụng đường thủy. Để vận chuyển số voi đá, ngựa đá, chó đá về lăng, binh lính của ông Quận đã đào một con kênh lớn và sâu với chiều dài 1000m, nối từ hồ Ông Quận rộng thông ra sông Lực Điền. Sông Lực Điền là một nhánh của sông Hồng. Như vậy, có thể tưởng tượng, những voi đá, ngựa đá cũng như vật liệu xây dựng lăng mộ được vận chuyển theo sông Hồng, dọc sông Lực Điền, vào kênh dẫn để tập kết trong hồ.
Như vậy, chỉ với con mắt thông thường, cũng có thể nhận thấy, nơi đây từng có một công trình rất hoành tráng. Những di tích còn lại gồm những hầm mộ, những bức tượng, những voi đá, ngựa đá, chó đá cũng rất có giá trị. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà các cơ quan quản lý văn hóa bỏ quên, chưa từng tổ chức một cuộc nghiên cứu nào, để đến nỗi bọn trộm vác mìn đến đánh hoác cả hầm mộ, làm gẫy cả đầu ngựa đá, tượng đá. Và đau lòng nhất là ngôi mộ cổ mấy trăm năm tuổi có xác ướp của một vị quận công, còn chưa được nghiên cứu gì, đã bị người ta đào bới phá tan tành.
Nhận được tin , dienbatn đã tổ chức một chuyến đi nhỏ để khảo sát vấn đề này . Thành phần đi nghiên cứu lần này gồm có : dienbatn , TS. NGUYỄN XUÂN DIỆN - Thư viện Hán Nôm , Phóng viên PHẠM NGỌC DƯƠNG - Báo ANTG , và ông NGUYỄN VĂN QUANG , là người dân của thôn Thụy Trang - Xã Trung Hưng - Hưng Yên , một người rất có tâm huyết bảo tồn những giá trị Văn hóa cổ .
Cảm ơn Nhà báo PHẠM NGỌC DƯƠNG đã chuyển tặng bản điện tử bài viết . dienbatn .
ĐI TÌM BÍ ẨN ĐẰNG SAU KHU MỘ CỔ .
dienbatn - TS .NGUYỄN XUÂN DIỆN .
Sau vài cuộc trao đổi qua điện thoại , chúng tôi mời thêm Phóng viên PHẠM NGỌC DƯƠNG là tác giả bài báo trên ANTG , và ông NGUYỄN VĂN QUANG , là người dân của thôn Thụy Trang - Xã Trung Hưng - Hưng Yên , một người rất có tâm huyết bảo tồn những giá trị Văn hóa cổ của làng xã cùng chuyến nghiên cứu . Khởi hành từ Hà Nội lúc 15g ngày 9/4/2008 , nhằm hướng thôn Thụy Trang - Xã Trung Hưng - Hưng Yên thẳng tiến . Ngay từ khi bước lên xe , chúng tôi đã có một cuộc trao đổi rất thú vị về vấn đề ngôi mộ cổ bị phá tại Hưng Yên .Theo ông Nguyễn Văn Quang , là một người cư ngụ lâu năm tại thôn Thụy Trang ( hay còn gọi là làng Rồng ) - Xã Trung Hưng - Yên Mỹ - Hưng Yên , khu vực này có khá nhiều dấu tích của những ngôi mộ cổ , có từ thời xa xưa . Dân trong làng thường truyền tụng nhau về những ngôi mộ thật có , giả có của hai chú cháu ông Quận công chôn ở vùng này . Hiện nay còn nhiều địa danh mang tên ông Quận như : Gò ông Quận , cừ ông Quận , hồ ông Quận ....Ở phía Tây của làng hiện còn một khu Lăng mộ có tên là Lăng ông Quận , rất to . Trên mộ có hai tượng người bưng tráp đứng hầu , có hai con ngựa đá , hai con voi đá , hai con chó đá rất đẹp . Chỉ tiếc rằng vì sự tàn phá của thời gian nên nhiều bức tượng đá đã bị hư hại . Người dân trong vùng khi đi làm ruộng , còn phát hiện khá nhiều những dấu tích mộ cổ có đặc điểm chung là trên mặt có gắn những tấm đá to , dày và thành mộ được xây dựng bằng chất liệu như vôi ,vỏ sò , bột đá , mật mía . Tại khu vực Lăng mộ còn hai tấm bia đá hình vuông , bốn mặt đều có chữ Nho , nhưng dân trong vùng không ai biết đọc nên không rõ khu mộ này của ai . Chúng tôi quyết định tranh thủ trời còn nắng ra khu vực Lăng mộ trước để xem văn bia . Khu Lăng mộ nằm ngoài cánh đồng trên một cái gò nhỏ , nổi cao khoảng gần 1 m trên mặt ruộng . Một tấm đá rất lớn và dày phủ trên mặt Lăng mộ . Thành lăng mộ được xây bằng loại vật liệu như đã nói ở trên . Hai bên Lăng mộ , tạo thành một hành lang thẳng tắp . Đầu tiên là hai tượng người cắp tráp bằng đá , nay đã bị cụt đầu . Tiếp sau đó là hai con ngựa đá có kiến trúc khá lạ , một con cũng bị cụt đầu . Tiếp theo là hai con voi còn khá nguyên vẹn . Ngoài cùng là hai con chó đá còn nguyên vẹn . Tất cả nghiêm trang đứng chầu vào , tạo thành một hành lang vô cùng oai nghiêm .
Hai tấm bia đá khá đồ sộ , chìm một phần dưới đất , nét chạm rất đẹp và hình dạng chữ còn tương đối sắc nét . Chúng tôi moi đất xung quanh và sau khi rửa sạch , đã thấy xuất hiện những dòng chữ còn tươi rói .
HÌNH TỔNG QUAN KHU LĂNG MỘ .
TẤM ĐÁ PHỦ TRÊN LĂNG MỘ .
TƯỢNG NGƯỜI BƯNG TRÁP ĐỨNG HẦU .
NGỰA ĐÁ
VOI ĐÁ VÀ CHÓ ĐÁ .
DỊCH VĂN BIA .
Đã biết danh tính và lai lịch của vị Quận công ở khu lăng Ông Quận
TS. Nguyễn Xuân Diện - Viện Nghiên cứu Hán Nôm
Chiều qua, tôi đã đến đọc văn bia ở khu lăng Quận công. Hai tấm bia bốn mặt, chữ còn sắc nét. Một bia là Tự sự nghiệp bi, một bia là Tự báo đức bi. Hai tấm bia không ghi niên đại rõ ràng, chỉ ghi năm dựng bia, khắc bia là năm Bính Thìn (?).
Nội dung văn bia ghi tiểu sử và sự nghiệp của Ngài Phó tri thị nội thư tả hộ phiên, Thị cận thị nội giám tư lễ giám TỔNG THÁI GIÁM, tước CHUẨN NGHĨA HẦU, gia tặng CHUẨN QUẬN CÔNG. Ngài họ NGUYỄN, tự ĐỨC NHUẬN, hiệu TÍNH XUYỀN. Ngài sinh giờ Tý ngày 5 tháng 4 năm Nhâm Tý; mất giờ Dậu ngày 9 tháng 10 năm Đinh Mùi. Mộ táng tại xứ đồng Bãi Quân.
Tiếp theo, văn bia kể lại lai lịch từ hiển tổ khảo, hiển tổ tỷ, đến các vị họ ngoại như ngoại tổ khảo, ngoại tổ tỷ …Vì tổ tiên Ngài đắp xây nền phúc, đời đời để lại nền nhân, cho nên nay Ngài mới được vào hầu chúa Trịnh, có công với nước, có nghĩa với dân.
Ngài lại cúng cho dân 1200 quan tiền, 240 mẫu ruộng nên dân xã bầu ông làm Hậu Phật, Hậu Thần bốn mùa cúng tế. Văn bia còn ghi rõ các xứ đồng nơi có ruộng Ngài cúng cho dân và các lễ vật dâng cúng trong ngày kỵ của Ngài.
Như vậy, Ngài Nguyễn Đức Nhuận là một Tổng Thái giám trong phủ chúa Trịnh, rất có công lao với nhà chúa và có ân đức với dân làng.
Tuy nhiên, Ngài Nguyễn Đức Nhuận có phải chính là nhục thân xác ướp trong cuộc khai quật được nói đến trong bài báo của Phạm Ngọc Dương trên An Ninh Thế Giới ngày 9 tháng 4 hay không, thì chúng tôi chưa dám khẳng định .
dienbatn xin chú thích thêm : Năm Bính Thìn thuộc thời Lê - Trịnh có các năm 1616, 1676 , 1736 , như vậy niên đại Lăng ông Quận vào một trong ba niên đại này . Mặt khác trên văn bia còn ghi rõ , ngài Quận công trước mang họ Dương , sau mới cải thành họ Nguyễn . dienbatn .
HÌNH VĂN BIA TRÊN LĂNG ÔNG QUẬN CÔNG ( Ảnh dienbatn chụp ) .
MỘT CHÚT PHONG THỦY CỦA LĂNG MỘ QUẬN CÔNG .
Lăng mộ Quận công đặt trên một cái gò nhỏ , tại cánh đồng có tên là Bãi Quân . Có lẽ ngày xưa khu vực này là nơi thường tập trung quân lính để diễn tập ?? Toàn khu Lăng mộ có hướng tọa Bắc - Triều Nam ( Tọa Tý - Hướng Ngọ ) như hướng thông thường mà người Trung Quốc và Việt Nam hay dùng . Khu vực này thường thấy có một số gò đất đột khởi khỏi mặt ruộng - Đó chính là hiện tương dư Khí của đường Long mạch . Trước mặt khu Lăng mộ Quận công có một cái gò đất nhỏ nổi lên cao khoảng 1 m có dạng hình chữ nhật tạo thành một án thư , trong văn bia có nhắc đến có tên là con Mộc . Toàn bộ vùng đất , phía Bạch Hổ có sông Hồng ôm lấy chẩy về hướng Thanh Long . dienbatn chưa có thời gian tra cuốn CAO BIỀN TẤU THƯ KIỂU TỰ , nên không rõ vùng Địa Huyệt này có trong sách của Cao Biền hay không , chỉ biết rằng đây là một vùng đất có kết Huyệt và Khí còn rất mạnh .
BẢN ĐỒ HUYỆN YÊN MỸ - HƯNG YÊN .
Xét về hình thế đất khá tốt , song theo như văn bia nói rằng , vị Quận công này là một Tổng Thái Giám , nên không rõ có truyền nhân và hưởng Phúc Lộc của thế Lăng mộ hay không ??? Tại sao vị Quận công này lại đổi họ từ họ Dương sang họ Nguyễn cũng là một việc cần nghiên cứu .
XÁC ƯỚP TRONG QUAN TÀI ĐÃ ĐÀO ĐƯỢC - ÔNG LÀ AI ???
Khi chúng tôi trở lại thôn Thụy Trang , được sự nhiệt tình hướng dẫn của anh em ông Quang và những cán bộ trong thôn , chúng tôi đã tận mắt chứng kiến và chụp ảnh được những di vật mà việc phá mộ của doanh nghiệp Phúc Nga còn để lại , được dân làng gìn giữ kỹ lưỡng . các bạn có thể xem những hình ảnh dưới đây để có thể hình dung phần nào về thân thế của xác ướp .
BÀ CON TRONG XÓM TỤ TẬP RẤT ĐÔNG KHI ĐOÀN CHÚNG TÔI LÀM VIỆC .
QUAN TÀI VÀ QUẦN ÁO ĐƯỢC THU VỀ ĐỂ TẠI NHÀ QUÀN CỦA THÔN SAU KHI BỊ VỨT XUỐNG MƯƠNG GẦN 2 THÁNG VẪN GIỮ ĐƯỢC MÀU SẮC .
Chiếc quan tài bằng gỗ quý sau hàng trăm năm ngâm dưới đất vẫn ánh lên sắc vàng . Bộ quần áo làm cầu kỳ bằng loại vải đặc biệt , được ngâm trong dầu Ngọc Am và sau khi vứt bỏ dưới mương gần 2 tháng vẫn còn những trang trí hình hoa Dâu . Tất cả vẫn bốc lên một mùi thơm đặc biệt . Khi khảo sát một chiếc ủng của xác ướp , được người dân ở đây giữ cẩn thận , chúng tôi thử để vào chân một cậu thanh niên cao khoảng 1.7 m thấy vẫn dài - Chứng tỏ người chết là một người rất cao lớn , mặc dù ngày xưa tầm vóc của người Việt Nam tương đối thấp , không có cao như thanh niên hiện nay .
CHIẾC ỦNG CỦA NGƯỜI CHẾT .
Trong túi áo của xác ướp , người dân địa phương còn tìm thấy 95 đồng tiền cổ , bao gồm nhiều loại tiền , trong đó có những đồng tiền mang hiệu CÀN LONG THÔNG BẢO . Ta biết rằng niên hiệu Càn Long đời Thanh thời Vua Thanh Cao Tông . ( Càn Long 乾隆 hay Thanh Cao Tông (清高宗) (25 tháng 9, 1711 tức năm Khang Hi thứ 50—7 tháng 2, 1799 tức năm Gia Khánh thứ 4), họ Ái Tân Giác La, húy Hoằng Lịch, là người con trai thứ tư của hoàng đế Ung Chính và là hoàng đế thứ tư của nhà Thanh Trung Quốc. Thời kỳ trị vì của ông kéo dài hơn 60 năm từ 18 tháng 10, 1735 đến 9 tháng 2, 1796, và là thời cực thịnh về kinh tế và quân sự của nhà Thanh. Vào thời này, lãnh thổ nhà Thanh kéo dài đến châu thổ sông Ili và Tân Cương và lãnh thổ Trung Quốc mở rộng đến tối đa: khoảng 11.000.000 km², so với 9.000.000 km² hiện tại. Ông bắt chước cách thức cai trị của ông nội mình là Khang Hy, người mà ông rất ngưỡng mộ.
Khi còn trẻ, Càn Long đã khiến Khang Hi ngạc nhiên về rất nhiều lĩnh vực, nhất là về văn học nghệ thuật. Và Khang Hi đã cho rằng Càn Long có thể sẽ là xứng đáng trở thành hoàng đế kế vị của nhà Thanh sau Ung Chính.
Lúc lên ngôi, Càn Long có mở một số cuộc viễn chinh (đã thất bại), và thu nạp nhiều phụ nữ, tuần du các nơi, kết nạp lộng thần tham ô Hoà Thân...
Năm 1796, ông nhường ngôi cho con là Ngung Diễm, lên làm Thái thượng hoàng, giữ vững quyền triều chính. Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia )
Đặc biệt trong túi đựng tiền còn có một hộp đựng hương thơm , tới giờ vẫn còn có mùi rất dễ chịu .
HỘP ĐỰNG DẦU THƠM TRONG TÚI TIỀN .
SƯU TẦM THÊM TƯ LIỆU VỀ TIỀN CÀN LONG THÔNG BẢO .
Càn Long Thông Bảo sau có chữ An Nam là tiền của nhà Thanh (1736) dùng tại Việt Nam. Nếu không có chữ An Nam là tiền Tàu. Còn mặt sau của đồng Càn Long là đặc trưng của tiền nhà Thanh . Một số niên hiệu của nhà Thanh có hình như vậy như : Đạo quang thông bảo , Ung chính thông bảo , Khang hi thông bảo , Thuận trị thông bảo ..... Nói chung rất nhiều .
Như vậy trong thời của Càn Long (Thời kỳ trị vì của ông kéo dài hơn 60 năm từ 18 tháng 10, 1735 đến 9 tháng 2, 1796 ), đồng tiền CÀN LONG THÔNG BẢO được phát hành năm 1736 Bính Thìn ).
MỘT VÀI VẤN ĐỀ VỀ TRANG PHỤC NỘI Y THÁI GIÁM ( TY THÁI GIÁM TRONG NỘI CUNG ) - THỜI LÊ TRỊNH .
Theo cuốn TRANG PHỤC THỜI LÊ - TRỊNH của Họa sĩ TRỊNH QUANG VŨ - Nxb Bách Khoa 2008 , trong mục Trang phục nội giám ( Ty thái giám trong nội cung ) có viết : " Các chức Tổng giám , Đô thái giám , Xuân đốc ty nội , tước Quận công .
Phẩm phục : Khi vào chầu trong triều đội mũ phốc đầu , áo chùng màu hồng , bổ tử thêu hổ, đai dát đồi mồi bịt bạc và đi hia tất . Khi vào chầu trong phủ Chúa đội mũ ô sa, áo lam có vạt che phủ đằng sau, dây lưng kép dát ngọc. (Tr71).
Dưới đây là hình ảnh của áo gấm vị Tổng Thái giám thời Lê-Trịnh ( Đây là tấm áo của Tổng Thái giám - Thượng trụ Quốc - Quận công Nguyễn Công Triều ( 1617-1690) Hoài Đức - Hà Tây ( Sdd.tr73).
HÌNH TỔNG THÁI GIÁM TRỊNH ĐĂNG ĐỐNG -THẾ KỶ 17 .
MŨ QUAN THÁI GIÁM NGUYỄN CÔNG TRIỀU NĂM 1653 MẶT MŨ TRƯỚC ĐỂ TRONG HỘP MŨ BẰNG SƠN MÀI .
TẤT HIA TRONG MỘ VƯỜN ĐÀO NHẬT TÂN .
HÌNH CUỐN SÁCH ĐÃ DẪN .
Qua nghiên cứu y phục của các quan Tổng Thái giám thời Lê-Trịnh , chúng ta phần nào có thể giải đáp được câu hỏi đã đặt ra ở trên : XÁC ƯỚP TRONG QUAN TÀI ĐÃ ĐÀO ĐƯỢC - ÔNG LÀ AI ???
( Xem tiếp bài 2 - dienbatn )
Ngày 9/4/2008 , báo ANTG có đăng một bài viết của Phóng viên PHẠM NGỌC DƯƠNG , nguyên văn như sau :
" Phá trộm mộ cổ trúng… xác ướp
Mấy ngày nay, nhân dân xã Trung Hưng (Yên Mỹ, Hưng Yên) xôn xao chuyện một ông Quận công đã chết mấy trăm năm nay “hiện về” dọa nạt những người chỉ đạo, tham gia phá mộ, chôn xác ông ra cánh đồng. Thực hư chuyện này thế nào? PV Chuyên đề ANTG về Hưng Yên tìm hiểu sự việc.
Phá mộ cổ, chôn xác ướp giữa ruộng
Khi chúng tôi về làng Thụy Trang, trưởng thôn Lê Thành Công và hàng chục người dân đã chờ sẵn. Ai cũng tỏ ra bức xúc về chuyện doanh nghiệp tư nhân Phúc Nga phá trộm mổ cổ, tống táng xác ướp ra cánh đồng. Người dân ở đây đã kể lại tường tận sự việc cho chúng tôi.
Chuyện bắt đầu từ việc ông Tuyên, người trông đình làng đi kể khắp làng rằng, một hôm, ông đang dựa lưng vào cột đình ngủ gà ngủ gật, bỗng nghe rõ mồn một tiếng kêu than: “Cứu tao với, có người bẻ cong tay chân tao rồi”. Ông Tuyên giật mình tỉnh giấc, chạy khắp đình mà không tìm thấy ai. Tiếng kêu đó cứ văng vẳng bên tai, như gần mà lại như xa lắm.
Chuyện lạ ông Tuyên kể đến tai ông S. ở làng cạnh. Ông S sợ quá, liền báo cáo với dân làng Thụy Trang rằng, chính ông là người đã bẻ cong chân, tay, đầu của một xác ướp được cho là của ông Quận (người dân thường gọi ngôi mộ cổ của làng là mộ ông Quận, ông là một quan võ, tước quận công, còn tên là gì thì không biết), để nhét xác ướp cho vừa cái tiểu sành. Sau khi làm cái việc khủng khiếp đó, ông S không ngủ được. Đêm nào cũng vậy, cứ nhắm mắt vào là như có người dựng dậy. Ông S là người chuyên đi bốc mộ thuê, nhưng đây là lần đầu tiên ông bị ám ảnh khủng khiếp như vậy, nên đã báo cáo với dân làng, mong được hối lỗi. Ông S kể lại sự việc như sau:
Cuối tháng 11-2007 (âm lịch), ông chủ doanh nghiệp Phúc Nga, tên là Nguyễn Văn Phúc thuê ông S cùng hàng chục người khác phá ngôi mộ cổ nằm giữa khu đất của doanh nghiệp. Người cuốc, người xẻng, người búa chim, xà beng bổ liên tục, nhưng khối hợp chất mật và vỏ ngao sò, vôi, bột đá… khổng lồ vẫn không hề suy suyển, sứt mẻ. Thấy phá thủ công không được, người ta liền dùng máy khoan để phá. Những chiếc máy khoan lớn nổ chói tai suốt 3 ngày 3 đêm mới bật tung được nắp mộ nặng hàng chục tấn, làm lộ ra chiếc quan tài phủ sơn ta đỏ au. Chiếc quan tài rất lớn nằm khít trong bể bêtông với những bức tường dày đến nửa mét. Bể xây kín đến nỗi không khí cũng không thể ra vào được. Chiếc quan tài nằm khít trong bể, nên dùng xà beng không thể nạy lên. Người ta phải dùng máy khoan vài lỗ trên nắp quan tài, rồi luồn dây thép vào, để máy cẩu nhấc lên.
Khi quan tài bật nắp, mùi thơm của dầu ngọc am lan tỏa khắp nơi, không hề có mùi thi thể người chết. Những ngày đó, dân mấy làng quanh đó đều ngửi thấy mùi ngọc am, thậm chí đi xe máy trên quốc lộ 39 vẫn ngửi thấy mùi ngọc am thơm phức. Tuy nhiên, không ai biết rằng, mùi ngọc am đó bắt nguồn từ ngôi mộ cổ.
Trong quan tài là thi hài một cụ ông, cao khoảng 1,60m. Mọi người đều giật mình khi thấy thi hài còn nguyên vẹn như người mới được chôn, râu, tóc, lông mày cũng vẫn còn nguyên. Da dẻ vẫn mềm mại, hồng hào. Thi hài được quấn bằng rất nhiều quần áo, chăn, gối và chân đi đôi hài cao đến đầu gối như còn mới nguyên. Thi thể ngập trong bể tinh dầu màu nâu, đặc sánh.
Trông cảnh ấy ai cũng hoảng, nhưng ý nghĩ trong quan tài có nhiều vàng bạc, châu báu, đồ cổ, nên nỗi sợ tan biến đâu mất. Người ta thi nhau mò mẫm khắp nơi, đùng dao, kéo cắt hết quần áo của thi hài ra để tìm châu báu. Còn có châu báu hay không thì không thấy ai kể lại.
Xác ông Quận được mang ra một cánh đồng cách đó chừng 3km để táng trong một ngôi mộ tròn đã được ông chủ doanh nghiệp này xây sẵn. Tuy nhiên, bể mộ xây để chứa xương cốt mà thi hài vẫn còn nguyên vẹn, nên những người tham gia chôn cất đã bẻ gập chân thi hài ông Quận lên, bẻ quặt tay, gập đầu xuống để nhét cho vừa hố rồi lấp đất lại. Theo lời kể của ông S, sau hôm đó, ông và ông chủ doanh nghiệp cùng tất cả những người tham gia phá mộ, đem thi hài ông Quận ra cánh đồng chôn đều không ngủ được. Đêm nào cũng vậy, cứ nhắm mắt vào là như có người dựng dậy. Hoảng quá, ông Nguyễn Văn Phúc, chủ doanh nghiệp Phúc Nga lại phải thuê người phá ngôi mộ tròn, bới xác lên, rồi mua một chiếc quan tài trị giá 2 triệu đồng (theo lời kể của ông Phúc) và mua một khoảnh ruộng của người dân trị giá 1 triệu đồng để chôn lại thi hài của ông Quận.
Ngôi mộ của ông Quận giờ quạnh quẽ thế này
Khi bị nhân dân tố cáo, bị UBND xã gọi lên, ông Phúc mới chỉ chỗ chôn ông Quận ở ngoài cánh đồng, cách làng hơn 3km. Người dân trong làng đã dẫn tôi ra khu đồng đó. Giữa cánh đồng mênh mông, có vài ngôi mộ lèo tèo. Mộ một vị quận công từng thét ra lửa, khi chết, có cả một khu lăng thờ rộng hàng chục mẫu, thi thể được ướp để giữ lại cho ngàn đời sau, giờ nằm lè tè giữa ruộng ngập nước trông thật thảm hại. Ngay cạnh đó, có một ngôi mộ tròn mới bị đập. Điều này hoàn toàn khớp với lời kể của ông S và ông Tr, những người tham gia đào bới ngôi mộ, chôn xác ra cánh đồng.
Ông Tr, ở làng Trai Trang kể thêm với phóng viên: “Tôi là người chuyên bốc mả thuê và hủy đồ của người chết trong xã. Tôi được người ta thuê để làm việc này. Chính tay tôi cùng một số người khác dùng dao, kéo rạch quần áo, hài của ông Quận. Tôi được giao nhiệm vụ mang đống quần áo, chăn, gối đi tiêu hủy. Thấy bộ áo quan đẹp, tôi xin nhưng họ không cho, họ đòi 1 triệu đồng. Tuy nhiên, tôi trừ luôn tiền công mang quần áo đi tiêu hủy là 300 ngàn, nên tôi chỉ còn phải trả cho họ 700 ngàn đồng. Tuy nhiên, tôi không đem quần áo, chăn gối của ông Quận đi đốt mà ném luôn xuống một cái mương cách làng vài trăm mét.
Tôi để bộ áo quan trong nhà nhiều ngày sau mà vẫn thấy mùi thơm phức nên nghĩ là gỗ sưa. Tôi đã mời nhiều người đến xem để bán. Có người từ làng Đồng Kỵ (Gia Lâm, Hà Nội) đánh xe con về xem, nhưng họ bảo không phải gỗ sưa nên không mua. Cũng từ hôm tham gia làm cái việc thất đức đó, đêm nào tôi cũng thức trắng, không ngủ được. Nói không tin, nhưng cứ đêm xuống là tôi không dám đi tiểu tiện. Tôi cứ nhắm mắt vào là mê man, mơ thấy một ông quan to đứng trước mặt nói: “Đồ của tao đâu? Trả tao đây”. Nói rồi từ khóe miệng ông ta, hai cái răng nanh cứ dài ra như răng hổ. Tôi kể chuyện này với những người tham gia quật mộ, họ cũng bảo đêm nào cũng gặp… ma. Sợ quá, tôi đã đến làng Thụy Trang khai báo sự việc…”.
Sau khi ông Tr khai báo sự việc với dân làng, ông ta liền dẫn mọi người đến nơi vứt đồ tùy táng. Ông Nguyễn Văn Quang, ông Nguyễn Quang Tuyến cùng một số người đã mang một ít quần áo, chăn gối về làng để tại nhà chứa xe tang. Dân làng đề nghị ông Tr mang trả chiếc áo quan và ông Tr cũng trả luôn. Tôi được dân làng mở cửa nhà chứa xe tang để xem những thứ thu gom được. Tôi thực sự ngạc nhiên khi thấy những mảnh quần áo, đặc biệt là chiếc hài vẫn còn nguyên vẹn, màu sắc sặc sỡ. Dù đống quần áo, chăn gối này ngâm ở dưới mương nước hơn tháng trời, song mùi thơm vẫn tỏa ra ngào ngạt. Từ chiếc áo quan cũng tỏa ra mùi hương thoang thoảng. Người dân đi qua ngôi nhà để xe tang cũng đều ngửi thấy mùi ngọc am. Dân làng cho biết, chỉ bóc những mảnh vải vớt dưới mương lên, cũng mót được 95 đồng tiền cổ. Trên đồng tiền đó có mấy chữ “Càn Long Thông Bảo”. Qua giám định được biết đây là tiền Trung Quốc, sản xuất thời nhà Thanh, năm 1736.
Qua sự kiện vẫn tìm được tới 95 đồng tiền cổ trong khi mót lại ở đống quần áo bị cắt rách tả tơi, dân làng đoán rằng, trong ngôi mộ này phải có rất nhiều của quý. Từ đó nhân dân đặt câu hỏi: “Phải chăng, những người quật ngôi mộ cổ này có ý định kiếm chác của quý?”.
Được biết, trước đây mảnh đất rộng 10.000m2 có ngôi mộ cổ được UBND tỉnh giao cho Công ty Giải pháp Trí Tuệ. Công ty này phá sản, nên đất được giao lại cho doanh nghiệp tư nhân Phúc Nga. Trong khu đất này có 13 ngôi mộ phải di dời và họ đều đã thực hiện di dời theo đúng ý nguyện của dân làng. Ngôi mộ cổ lớn nhất, được cho là của một ông quận công cũng nằm trong diện phải di dời và nhân dân cùng chính quyền xã cũng đồng ý cho di dời. Tuy nhiên, khi đào mộ, thấy hệ thống bêtông quá lớn, rất cứng, không thể đào được, nên các bên đã thống nhất không đào đi nữa. Ngôi mộ nằm chìm dưới đất nên cũng không gây khó khăn gì trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ông chủ doanh nghiệp này cũng tỏ lòng thành kính bằng cách xây một cây hương để thờ.
Thế nhưng, đùng một cái, họ lại thuê người đào bới suốt ngày đêm, dùng cả máy khoan, cần cẩu để phá mộ, rồi phá tan cả xác ướp. Mọi hành động, việc làm diễn ra đều rất bí mật. Dân làng đều khẳng định rằng, người ta bí mật phá mộ (trong khi có thể đào công khai để di dời mộ) là với mục đích kiếm chác của quý. Nếu đào bới công khai, chính quyền, dân làng chứng kiến thì có thể không được sở hữu số của quý đó. Trong ngôi mộ có vàng bạc, châu báu gì hay không thì chưa ai khẳng định được. Nhưng sự việc chỉ mót lại trong đống quần áo rách bỏ đi cũng tìm được tới 95 đồng tiền cổ có thể khiến dân làng đặt câu hỏi nghi ngờ.
Ông Quận là ai?
Dân làng Thụy Trang hiện không có tài liệu gì ghi chép về ngôi mộ cổ này. Người dân chỉ được nghe truyền miệng lại rằng, đây là ngôi mộ cổ của một ông quận công thời Hậu Lê. Tên họ ông là gì, giữ chức gì, ông xuất xứ từ đâu, không ai biết cả. Vì ông từng giữ chức quận công nên nhiều đời nay, dân làng cứ quen miệng gọi là “ông Quận”. Hàng năm, dân làng đều ra mộ thắp hương, thờ cúng và coi ông như Thành Hoàng làng. Dân làng tự coi là con cháu của ông Quận cả.
Xưa kia, ngôi mộ nằm trên diện tích một sào ruộng. Chỗ trung tâm, đất đắp cao hơn mặt ruộng 70cm. Trên phần trung tâm mộ có một miếu thờ nho nhỏ, cùng cây ruối trước miếu. Tuy nhiên, ngôi miếu đã bị phá từ mấy chục năm trước, nên chỉ còn nấm đất mà thôi. Trên nấm đất đó, người dân vẫn canh tác, trồng trọt một số loại cây như thuốc lào, củ đót. Chỉ cần cuốc một lớp đất, sẽ hiện ra một lớp bêtông bằng hợp chất cát, vôi, mật dài 3m, rộng 2m.
Quận công là một quan võ, có địa vị rất lớn trong triều đình, chỉ sau quốc công (tổng chỉ huy quân đội, chẳng hạn như Quốc công tiết chế Trần Hưng Đạo) mà thôi. Để chứng minh sự quan trọng của ông với đất nước, với lịch sử dân tộc Việt, dân làng đã dẫn tôi ra cánh đồng làng Đạo Khê (xã Trung Hưng). Theo truyền tụng, tại cánh đồng này từng có một khu lăng mộ của ông Quận rộng tới 10 mẫu. Tại cánh đồng này, vẫn còn một cái hồ rộng chừng 1 mẫu, đã giao cho một gia đình quản lý, nuôi cá, chăn vịt. Hồ này cũng được nhân dân gọi là hồ Ông Quận.
Mặc dù khu lăng mộ không còn nữa, song những vết tích còn lại cũng gợi lên sự tráng lệ một thời. Giữa cánh đồng, vẫn còn 4 con chó đá ngồi chồm hỗm giữa ruộng. Hai con ở rất xa, hai con ở gần trung tâm lăng mộ hơn và ngồi với tư thế quay mặt vào nhau. Nhìn cách bố trí 4 con chó đá, có thể thấy rõ rằng, hai con phía xa gác cổng khu lăng mộ và hai con gần hơn gác cửa miếu thờ. Tương truyền miếu thờ là một ngôi nhà mái ngói, được xây trên một tấm hợp chất vôi mật khổng lồ. Ngôi miếu đã biến mất, nhưng hai ngôi tượng đá cụt đầu trong tư thế quỳ, tay bê tráp thì vẫn còn. Có thể, hai ngôi tượng đá quỳ, tay bê tráp này được xắp xếp bên cạnh tượng ông Quận. Sau ngôi tượng đá quỳ có một cây ruối, tuổi thọ của nó có thể đã vài trăm năm.
Cạnh khối hợp chất đó là hai khối đá xanh vuông vức, mà cả 4 mặt tấm bia đều có chữ Hán còn rất rõ, sắc nét. Tuy nhiên, nhân dân trong làng không ai biết đọc chữ Hán, mà cũng chưa thấy nhà khoa học nào về nghiên cứu di tích này, nên những thông tin trên hai tấm bia vẫn là những điều bí ẩn. Phía trước khối hợp chất nằm trồi lên khỏi mặt ruộng là hai con ngựa đá khổng lồ đứng quay mặt vào nhau và tiếp đó là hai con voi đá cũng to lực lưỡng.
Theo phán đoán thì khối hợp chất vôi mật này có thể nặng đến vài chục tấn. Phía dưới tấm sập là một hầm mộ rộng chừng 6m3. Từ trước đến nay, đã có nhiều người tìm cách phá, song phiến sập quá dày, nặng, cứng, nên không phá nổi. Năm 1993, có một toán người giới thiệu với dân làng là đoàn nhà khảo cổ học trên Hà Nội về nghiên cứu khu mộ. Đến đêm, lợi dụng sấm chớp, họ cho nổ mìn phá hầm mộ. Sớm hôm sau, dân làng kéo ra xem, chỉ thấy một hầm mộ trống rỗng, mới biết đám người hôm trước là bọn trộm đóng giả các nhà khảo cổ học để truy tìm của quý. Như vậy, đây là một ngôi mộ giả, nhằm đánh lạc hướng người đời. Trong hầm mộ này có vàng bạc châu báu hay không thì chỉ có bọn trộm mới biết được.
Sau này, trong quá trình cày, cấy, đào đất, người dân còn phát hiện ra rất nhiều mộ giả, với những sập đá, hầm mộ khổng lồ nằm rải rác quanh khu vực lăng ông Quận rộng 10 mẫu, thuộc làng Đạo Khê. Còn mộ thật thì nằm về phía Đông, thuộc làng Thụy Trang, hiện vừa bị doanh nghiệp Phúc Nga đào bới, đập phá. Chuyện các quan võ lập nhiều mộ giả, còn mộ thật chôn ở chỗ bí mật là điều dễ hiểu, vì các quan võ thường có nhiều kẻ thù. Họ muốn khi chết, kẻ thù không biết chỗ chôn để quật mộ trả thù.
Thám sát một vòng quanh cánh đồng Đạo Khê có thể thấy rõ sự tráng lệ của công trình lăng mộ một thời của vị quận công này. Đây là vùng đồng bằng, bờ xôi ruộng mật, nên không thể có những khối đá xanh lớn để tạc bia, voi đá, ngựa đá, chó đá. Đá xanh lại chỉ phổ biến ở vùng Thanh Hóa, Nghệ An mà thôi. Theo tính toán, đo đạc của dân làng, mỗi con voi được tạc bởi 2m3 đá. Như vậy, riêng một con voi đá cũng nặng chừng 6-7 tấn. Mỗi con ngựa đá cũng nặng chừng 4 tấn, còn chó đá khoảng 2 tấn/con. Với trọng lượng lớn như vậy, lại vận chuyển từ xa đến, nên chỉ có thể sử dụng đường thủy. Để vận chuyển số voi đá, ngựa đá, chó đá về lăng, binh lính của ông Quận đã đào một con kênh lớn và sâu với chiều dài 1000m, nối từ hồ Ông Quận rộng thông ra sông Lực Điền. Sông Lực Điền là một nhánh của sông Hồng. Như vậy, có thể tưởng tượng, những voi đá, ngựa đá cũng như vật liệu xây dựng lăng mộ được vận chuyển theo sông Hồng, dọc sông Lực Điền, vào kênh dẫn để tập kết trong hồ.
Như vậy, chỉ với con mắt thông thường, cũng có thể nhận thấy, nơi đây từng có một công trình rất hoành tráng. Những di tích còn lại gồm những hầm mộ, những bức tượng, những voi đá, ngựa đá, chó đá cũng rất có giá trị. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà các cơ quan quản lý văn hóa bỏ quên, chưa từng tổ chức một cuộc nghiên cứu nào, để đến nỗi bọn trộm vác mìn đến đánh hoác cả hầm mộ, làm gẫy cả đầu ngựa đá, tượng đá. Và đau lòng nhất là ngôi mộ cổ mấy trăm năm tuổi có xác ướp của một vị quận công, còn chưa được nghiên cứu gì, đã bị người ta đào bới phá tan tành.
Nhận được tin , dienbatn đã tổ chức một chuyến đi nhỏ để khảo sát vấn đề này . Thành phần đi nghiên cứu lần này gồm có : dienbatn , TS. NGUYỄN XUÂN DIỆN - Thư viện Hán Nôm , Phóng viên PHẠM NGỌC DƯƠNG - Báo ANTG , và ông NGUYỄN VĂN QUANG , là người dân của thôn Thụy Trang - Xã Trung Hưng - Hưng Yên , một người rất có tâm huyết bảo tồn những giá trị Văn hóa cổ .
Cảm ơn Nhà báo PHẠM NGỌC DƯƠNG đã chuyển tặng bản điện tử bài viết . dienbatn .
ĐI TÌM BÍ ẨN ĐẰNG SAU KHU MỘ CỔ .
dienbatn - TS .NGUYỄN XUÂN DIỆN .
Sau vài cuộc trao đổi qua điện thoại , chúng tôi mời thêm Phóng viên PHẠM NGỌC DƯƠNG là tác giả bài báo trên ANTG , và ông NGUYỄN VĂN QUANG , là người dân của thôn Thụy Trang - Xã Trung Hưng - Hưng Yên , một người rất có tâm huyết bảo tồn những giá trị Văn hóa cổ của làng xã cùng chuyến nghiên cứu . Khởi hành từ Hà Nội lúc 15g ngày 9/4/2008 , nhằm hướng thôn Thụy Trang - Xã Trung Hưng - Hưng Yên thẳng tiến . Ngay từ khi bước lên xe , chúng tôi đã có một cuộc trao đổi rất thú vị về vấn đề ngôi mộ cổ bị phá tại Hưng Yên .Theo ông Nguyễn Văn Quang , là một người cư ngụ lâu năm tại thôn Thụy Trang ( hay còn gọi là làng Rồng ) - Xã Trung Hưng - Yên Mỹ - Hưng Yên , khu vực này có khá nhiều dấu tích của những ngôi mộ cổ , có từ thời xa xưa . Dân trong làng thường truyền tụng nhau về những ngôi mộ thật có , giả có của hai chú cháu ông Quận công chôn ở vùng này . Hiện nay còn nhiều địa danh mang tên ông Quận như : Gò ông Quận , cừ ông Quận , hồ ông Quận ....Ở phía Tây của làng hiện còn một khu Lăng mộ có tên là Lăng ông Quận , rất to . Trên mộ có hai tượng người bưng tráp đứng hầu , có hai con ngựa đá , hai con voi đá , hai con chó đá rất đẹp . Chỉ tiếc rằng vì sự tàn phá của thời gian nên nhiều bức tượng đá đã bị hư hại . Người dân trong vùng khi đi làm ruộng , còn phát hiện khá nhiều những dấu tích mộ cổ có đặc điểm chung là trên mặt có gắn những tấm đá to , dày và thành mộ được xây dựng bằng chất liệu như vôi ,vỏ sò , bột đá , mật mía . Tại khu vực Lăng mộ còn hai tấm bia đá hình vuông , bốn mặt đều có chữ Nho , nhưng dân trong vùng không ai biết đọc nên không rõ khu mộ này của ai . Chúng tôi quyết định tranh thủ trời còn nắng ra khu vực Lăng mộ trước để xem văn bia . Khu Lăng mộ nằm ngoài cánh đồng trên một cái gò nhỏ , nổi cao khoảng gần 1 m trên mặt ruộng . Một tấm đá rất lớn và dày phủ trên mặt Lăng mộ . Thành lăng mộ được xây bằng loại vật liệu như đã nói ở trên . Hai bên Lăng mộ , tạo thành một hành lang thẳng tắp . Đầu tiên là hai tượng người cắp tráp bằng đá , nay đã bị cụt đầu . Tiếp sau đó là hai con ngựa đá có kiến trúc khá lạ , một con cũng bị cụt đầu . Tiếp theo là hai con voi còn khá nguyên vẹn . Ngoài cùng là hai con chó đá còn nguyên vẹn . Tất cả nghiêm trang đứng chầu vào , tạo thành một hành lang vô cùng oai nghiêm .
Hai tấm bia đá khá đồ sộ , chìm một phần dưới đất , nét chạm rất đẹp và hình dạng chữ còn tương đối sắc nét . Chúng tôi moi đất xung quanh và sau khi rửa sạch , đã thấy xuất hiện những dòng chữ còn tươi rói .
HÌNH TỔNG QUAN KHU LĂNG MỘ .
TẤM ĐÁ PHỦ TRÊN LĂNG MỘ .
TƯỢNG NGƯỜI BƯNG TRÁP ĐỨNG HẦU .
NGỰA ĐÁ
VOI ĐÁ VÀ CHÓ ĐÁ .
DỊCH VĂN BIA .
Đã biết danh tính và lai lịch của vị Quận công ở khu lăng Ông Quận
TS. Nguyễn Xuân Diện - Viện Nghiên cứu Hán Nôm
Chiều qua, tôi đã đến đọc văn bia ở khu lăng Quận công. Hai tấm bia bốn mặt, chữ còn sắc nét. Một bia là Tự sự nghiệp bi, một bia là Tự báo đức bi. Hai tấm bia không ghi niên đại rõ ràng, chỉ ghi năm dựng bia, khắc bia là năm Bính Thìn (?).
Nội dung văn bia ghi tiểu sử và sự nghiệp của Ngài Phó tri thị nội thư tả hộ phiên, Thị cận thị nội giám tư lễ giám TỔNG THÁI GIÁM, tước CHUẨN NGHĨA HẦU, gia tặng CHUẨN QUẬN CÔNG. Ngài họ NGUYỄN, tự ĐỨC NHUẬN, hiệu TÍNH XUYỀN. Ngài sinh giờ Tý ngày 5 tháng 4 năm Nhâm Tý; mất giờ Dậu ngày 9 tháng 10 năm Đinh Mùi. Mộ táng tại xứ đồng Bãi Quân.
Tiếp theo, văn bia kể lại lai lịch từ hiển tổ khảo, hiển tổ tỷ, đến các vị họ ngoại như ngoại tổ khảo, ngoại tổ tỷ …Vì tổ tiên Ngài đắp xây nền phúc, đời đời để lại nền nhân, cho nên nay Ngài mới được vào hầu chúa Trịnh, có công với nước, có nghĩa với dân.
Ngài lại cúng cho dân 1200 quan tiền, 240 mẫu ruộng nên dân xã bầu ông làm Hậu Phật, Hậu Thần bốn mùa cúng tế. Văn bia còn ghi rõ các xứ đồng nơi có ruộng Ngài cúng cho dân và các lễ vật dâng cúng trong ngày kỵ của Ngài.
Như vậy, Ngài Nguyễn Đức Nhuận là một Tổng Thái giám trong phủ chúa Trịnh, rất có công lao với nhà chúa và có ân đức với dân làng.
Tuy nhiên, Ngài Nguyễn Đức Nhuận có phải chính là nhục thân xác ướp trong cuộc khai quật được nói đến trong bài báo của Phạm Ngọc Dương trên An Ninh Thế Giới ngày 9 tháng 4 hay không, thì chúng tôi chưa dám khẳng định .
dienbatn xin chú thích thêm : Năm Bính Thìn thuộc thời Lê - Trịnh có các năm 1616, 1676 , 1736 , như vậy niên đại Lăng ông Quận vào một trong ba niên đại này . Mặt khác trên văn bia còn ghi rõ , ngài Quận công trước mang họ Dương , sau mới cải thành họ Nguyễn . dienbatn .
HÌNH VĂN BIA TRÊN LĂNG ÔNG QUẬN CÔNG ( Ảnh dienbatn chụp ) .
MỘT CHÚT PHONG THỦY CỦA LĂNG MỘ QUẬN CÔNG .
Lăng mộ Quận công đặt trên một cái gò nhỏ , tại cánh đồng có tên là Bãi Quân . Có lẽ ngày xưa khu vực này là nơi thường tập trung quân lính để diễn tập ?? Toàn khu Lăng mộ có hướng tọa Bắc - Triều Nam ( Tọa Tý - Hướng Ngọ ) như hướng thông thường mà người Trung Quốc và Việt Nam hay dùng . Khu vực này thường thấy có một số gò đất đột khởi khỏi mặt ruộng - Đó chính là hiện tương dư Khí của đường Long mạch . Trước mặt khu Lăng mộ Quận công có một cái gò đất nhỏ nổi lên cao khoảng 1 m có dạng hình chữ nhật tạo thành một án thư , trong văn bia có nhắc đến có tên là con Mộc . Toàn bộ vùng đất , phía Bạch Hổ có sông Hồng ôm lấy chẩy về hướng Thanh Long . dienbatn chưa có thời gian tra cuốn CAO BIỀN TẤU THƯ KIỂU TỰ , nên không rõ vùng Địa Huyệt này có trong sách của Cao Biền hay không , chỉ biết rằng đây là một vùng đất có kết Huyệt và Khí còn rất mạnh .
BẢN ĐỒ HUYỆN YÊN MỸ - HƯNG YÊN .
Xét về hình thế đất khá tốt , song theo như văn bia nói rằng , vị Quận công này là một Tổng Thái Giám , nên không rõ có truyền nhân và hưởng Phúc Lộc của thế Lăng mộ hay không ??? Tại sao vị Quận công này lại đổi họ từ họ Dương sang họ Nguyễn cũng là một việc cần nghiên cứu .
XÁC ƯỚP TRONG QUAN TÀI ĐÃ ĐÀO ĐƯỢC - ÔNG LÀ AI ???
Khi chúng tôi trở lại thôn Thụy Trang , được sự nhiệt tình hướng dẫn của anh em ông Quang và những cán bộ trong thôn , chúng tôi đã tận mắt chứng kiến và chụp ảnh được những di vật mà việc phá mộ của doanh nghiệp Phúc Nga còn để lại , được dân làng gìn giữ kỹ lưỡng . các bạn có thể xem những hình ảnh dưới đây để có thể hình dung phần nào về thân thế của xác ướp .
BÀ CON TRONG XÓM TỤ TẬP RẤT ĐÔNG KHI ĐOÀN CHÚNG TÔI LÀM VIỆC .
QUAN TÀI VÀ QUẦN ÁO ĐƯỢC THU VỀ ĐỂ TẠI NHÀ QUÀN CỦA THÔN SAU KHI BỊ VỨT XUỐNG MƯƠNG GẦN 2 THÁNG VẪN GIỮ ĐƯỢC MÀU SẮC .
Chiếc quan tài bằng gỗ quý sau hàng trăm năm ngâm dưới đất vẫn ánh lên sắc vàng . Bộ quần áo làm cầu kỳ bằng loại vải đặc biệt , được ngâm trong dầu Ngọc Am và sau khi vứt bỏ dưới mương gần 2 tháng vẫn còn những trang trí hình hoa Dâu . Tất cả vẫn bốc lên một mùi thơm đặc biệt . Khi khảo sát một chiếc ủng của xác ướp , được người dân ở đây giữ cẩn thận , chúng tôi thử để vào chân một cậu thanh niên cao khoảng 1.7 m thấy vẫn dài - Chứng tỏ người chết là một người rất cao lớn , mặc dù ngày xưa tầm vóc của người Việt Nam tương đối thấp , không có cao như thanh niên hiện nay .
CHIẾC ỦNG CỦA NGƯỜI CHẾT .
Trong túi áo của xác ướp , người dân địa phương còn tìm thấy 95 đồng tiền cổ , bao gồm nhiều loại tiền , trong đó có những đồng tiền mang hiệu CÀN LONG THÔNG BẢO . Ta biết rằng niên hiệu Càn Long đời Thanh thời Vua Thanh Cao Tông . ( Càn Long 乾隆 hay Thanh Cao Tông (清高宗) (25 tháng 9, 1711 tức năm Khang Hi thứ 50—7 tháng 2, 1799 tức năm Gia Khánh thứ 4), họ Ái Tân Giác La, húy Hoằng Lịch, là người con trai thứ tư của hoàng đế Ung Chính và là hoàng đế thứ tư của nhà Thanh Trung Quốc. Thời kỳ trị vì của ông kéo dài hơn 60 năm từ 18 tháng 10, 1735 đến 9 tháng 2, 1796, và là thời cực thịnh về kinh tế và quân sự của nhà Thanh. Vào thời này, lãnh thổ nhà Thanh kéo dài đến châu thổ sông Ili và Tân Cương và lãnh thổ Trung Quốc mở rộng đến tối đa: khoảng 11.000.000 km², so với 9.000.000 km² hiện tại. Ông bắt chước cách thức cai trị của ông nội mình là Khang Hy, người mà ông rất ngưỡng mộ.
Khi còn trẻ, Càn Long đã khiến Khang Hi ngạc nhiên về rất nhiều lĩnh vực, nhất là về văn học nghệ thuật. Và Khang Hi đã cho rằng Càn Long có thể sẽ là xứng đáng trở thành hoàng đế kế vị của nhà Thanh sau Ung Chính.
Lúc lên ngôi, Càn Long có mở một số cuộc viễn chinh (đã thất bại), và thu nạp nhiều phụ nữ, tuần du các nơi, kết nạp lộng thần tham ô Hoà Thân...
Năm 1796, ông nhường ngôi cho con là Ngung Diễm, lên làm Thái thượng hoàng, giữ vững quyền triều chính. Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia )
Đặc biệt trong túi đựng tiền còn có một hộp đựng hương thơm , tới giờ vẫn còn có mùi rất dễ chịu .
HỘP ĐỰNG DẦU THƠM TRONG TÚI TIỀN .
SƯU TẦM THÊM TƯ LIỆU VỀ TIỀN CÀN LONG THÔNG BẢO .
Càn Long Thông Bảo sau có chữ An Nam là tiền của nhà Thanh (1736) dùng tại Việt Nam. Nếu không có chữ An Nam là tiền Tàu. Còn mặt sau của đồng Càn Long là đặc trưng của tiền nhà Thanh . Một số niên hiệu của nhà Thanh có hình như vậy như : Đạo quang thông bảo , Ung chính thông bảo , Khang hi thông bảo , Thuận trị thông bảo ..... Nói chung rất nhiều .
Như vậy trong thời của Càn Long (Thời kỳ trị vì của ông kéo dài hơn 60 năm từ 18 tháng 10, 1735 đến 9 tháng 2, 1796 ), đồng tiền CÀN LONG THÔNG BẢO được phát hành năm 1736 Bính Thìn ).
MỘT VÀI VẤN ĐỀ VỀ TRANG PHỤC NỘI Y THÁI GIÁM ( TY THÁI GIÁM TRONG NỘI CUNG ) - THỜI LÊ TRỊNH .
Theo cuốn TRANG PHỤC THỜI LÊ - TRỊNH của Họa sĩ TRỊNH QUANG VŨ - Nxb Bách Khoa 2008 , trong mục Trang phục nội giám ( Ty thái giám trong nội cung ) có viết : " Các chức Tổng giám , Đô thái giám , Xuân đốc ty nội , tước Quận công .
Phẩm phục : Khi vào chầu trong triều đội mũ phốc đầu , áo chùng màu hồng , bổ tử thêu hổ, đai dát đồi mồi bịt bạc và đi hia tất . Khi vào chầu trong phủ Chúa đội mũ ô sa, áo lam có vạt che phủ đằng sau, dây lưng kép dát ngọc. (Tr71).
Dưới đây là hình ảnh của áo gấm vị Tổng Thái giám thời Lê-Trịnh ( Đây là tấm áo của Tổng Thái giám - Thượng trụ Quốc - Quận công Nguyễn Công Triều ( 1617-1690) Hoài Đức - Hà Tây ( Sdd.tr73).
HÌNH TỔNG THÁI GIÁM TRỊNH ĐĂNG ĐỐNG -THẾ KỶ 17 .
MŨ QUAN THÁI GIÁM NGUYỄN CÔNG TRIỀU NĂM 1653 MẶT MŨ TRƯỚC ĐỂ TRONG HỘP MŨ BẰNG SƠN MÀI .
TẤT HIA TRONG MỘ VƯỜN ĐÀO NHẬT TÂN .
HÌNH CUỐN SÁCH ĐÃ DẪN .
Qua nghiên cứu y phục của các quan Tổng Thái giám thời Lê-Trịnh , chúng ta phần nào có thể giải đáp được câu hỏi đã đặt ra ở trên : XÁC ƯỚP TRONG QUAN TÀI ĐÃ ĐÀO ĐƯỢC - ÔNG LÀ AI ???
( Xem tiếp bài 2 - dienbatn )
Không có nhận xét nào: